Zona Hastalığı Nedir?

Zona, ağrılı kızarıklığa neden olan viral bir enfeksiyondur. Zona hastalığı vücudunuzun herhangi bir yerinde meydana gelebilse de, çoğunlukla gövdenizin sol veya sağ tarafını saran tek bir kabarcık şeridi olarak görünür.

Zona hastalığı, suçiçeği oluşumuna sebep olan “varicella-zoster” virüsünden kaynaklanır. Su çiçeği geçirdikten sonra, virüs omuriliğinizin ve beyninizin yakınındaki sinir dokusunda inaktif olarak bekler. Yıllar sonra bu virüs zona olarak yeniden belirtilerini gösterebilir.

• Benzer: Sedef Hastalığı Belirtileri Nedir ve Tedavileri Nelerdir?

Hayatı tehdit eden bir durum olmasa da zona hastalığı acı verici ve günlük yaşamı zorlaştırıcı olabilir. Aşılar zona riskini azaltmaya yardımcı olurken erken tedavi zona enfeksiyonunu kısaltmaya ve komplikasyon olasılığını azaltmaya yardımcı olur.

Zona Hastalığının Belirtileri

Zona, genellikle vücudunuzun belirli bir kısmını etkiler. Bu belirti ve semptomlar genel olarak aşağıdaki gibidir.

• Ağrı, yanma ve uyuşma
• Bölgede karıncalanma
• Bölgeye dokunurken acı çekme
• Ağrıdan birkaç gün sonra başlayan kızarıklıklar
• Sıvı dolu kabarcıklar
• Kaşıntı

Nispeten bazı insanlar da aşağıdaki belirtiler de gözlemlenebilir.

• Ateş
• Baş ağrısı
• Işığa duyarlılık
• Yorgunluk

Ağrılar genellikle zona hastalığının ilk belirtisidir. Bazıları için yoğun olabilir. Ağrının bulunduğu yere bağlı olarak, kalbi, akciğerleri veya böbrekleri etkileyen bir sorun belirtisi ile karşılaşabilirsiniz. Bazı insanlarda ise hiç bir belirti gözlemlenmeden zona hastalığı gelişebilir.

Yaygın olarak, zona döküntüsü, gövdenizin sol veya sağ tarafını saran bir kabarcık şeridi olarak gelişir. Bazen zona döküntüleri bir göz çevresinde, boynun veya yüzün bir tarafında meydana gelir.

Zona Hastalığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Zona Hastalığı Neden Olur?

Zona, suçiçeğine neden olan varicella-zoster virüsünden kaynaklanır. Su çiçeği geçiren herkes de zona geliştirebilir. Suçiçeği hastalığından kurtulduktan sonra, virüs sinir sisteminize girebilir ve yıllarca uykuda kalabilir.

Sonunda, yeniden aktive olabilir ve cildinize giden sinir yolları boyunca ilerleyerek zona oluşturabilir. Ancak suçiçeği geçiren herkes zona yaşayacak diye birşey yoktur.

Zona hastalığı oluşumunun nedeni belirsizdir. Ancak yaşlandıkça enfeksiyonlara karşı bağışıklığın azalmasına bağlı olabilir. Zona, yaşlı yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde daha yaygın görülür.

Varisella-zoster, uçuklara ve genital herpes’e neden olan, herpes virüsü adı verilen virüs grubunun parçasıdır. Bu nedenle zona, herpes zoster olarak da bilinir. Ancak suçiçeği ve zona hastalığına neden olan virüs, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olan soğuk yaralardan veya genital herpesten sorumlu olan virüsle aynı değildir.

• İnceleyin: Bağışıklık Sisteminizi Güçlendirmenin 7 Doğal Yolu

Zona hastalığı olan bir kişi, suçiçeği bağışıklığı olmayan herkese geçebilir. Bu genellikle zona döküntüsünün açık yaralarıyla doğrudan temas yoluyla oluşur. Kişi enfeksiyon kaptıktan sonra suçiçeği geliştirir, ancak zona olmaz. Su çiçeği, bazı insanlar için tehlikeli olabilir.

Zona teşhisi genellikle vücudunuzun bir tarafındaki ağrı belirtilerinin yanı sıra, döküntü ve kabarcıklarla birlikte teşhis edilir. Doktorunuz ayrıca laboratuarda incelemek için dokudan ve kabarcıklardan örnek alabilir.

Zona’nın Risk Faktörleri

Su çiçeği geçirmiş olan herkes zona geliştirebilir. Zona geliştirme riskinizi artırabilecek faktörler genel olarak aşağıdaki gibidir.

• Zona en çok 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülür. Risk yaşla birlikte artar. Bazı uzmanlar, 80 yaş ve üzerindeki insanların yarısının zona geçireceğini belirtmektedir.
• HIV / AIDS ve kanser gibi bağışıklık sisteminizi zayıflatan hastalıklar, zona riskinizi artırabilir.
• Radyasyon veya kemoterapi görüyorsanız direncinizi azaltabilir ve zona oluşumu tetiklenebilir.
• Devamlı olarak kullandığınız bazı ilaçlar zona gelişimini güçlendirebilir.

Zona Enfeksiyonunda Neler Görülür?

Zona kaynaklı komplikasyonlar genel olarak aşağıdaki gibidir.

• Bazı insanlar için zona ağrısı kabarcıklar geçtikten sonra da devam eder. Bu durum postherpetik nevralji olarak bilinir ve hasar görmüş sinir lifleri cildinizden beyninize abartılı siyaller göndererek ağrı hissetmenize neden olur.
• Gözün içindeki veya çevresindeki zona (oftalmik zona), görme kaybına neden olabilecek ağrılı göz enfeksiyonlarına neden olabilir.
• Hangi sinirlerin etkilendiğine bağlı olarak, zona beyin iltihabına (ensefalit), yüz felcine, işitme veya denge sorunlarına neden olabilir.
• Zona uygun şekilde tedavi edilmezse bakteriyel cilt enfeksiyonları gelişebilir.

Zona Hastalığının Tedavisi

Zona tedavisi yoktur, ancak reçeteli antiviral ilaçlarla iyileşme süreci hızlandırabilir. Aynı zamanda komplikasyon riskinizi azaltabilir. Bu sürekçe muhtemelen doktorunuz aşağıdaki ilaçları kullanmanızı önerecektir.

• Asiklovir (Zovirax)
• Valasiklovir (Valtrex)

Zona, şiddetli ağrıya neden olabilir. Eğer ağrılarınız şiddetliyse doktorunuz aşağıdaki ilaçları kullanmanızı da önerebilir.

• Kapsaisin (Qutenza)
• Gabapentin (Neurontin) gibi antikonvülsanlar
• Amitriptilin gibi trisiklik antidepresanlar
• Krem, jel, sprey veya cilt yoluyla verilen lidokain gibi bölge uyuşturucular.
• Kodein vb.
• Kortikosteroidler ve lokal anestetikler içeren bir enjeksiyon

Yukarıdaki ilaçlar örneklendirmedir. Doktorunuzun tavsiyeleri dışında ilaç, krem veya benzeri kimyasal madde kullanmaktan kaçının.

Zona genellikle 3 ila 5 hafta sürer. Çoğu insan sadece bir kez zona olur, ancak bunu iki veya daha fazla kez yaşamakta mümkündür.

Zona Tedavisi İçin Evde Yapılabilecekler

Zona hastalığı belirtilerini evde azaltmak için uygulanabilecek bazı yöntemler vardır. Soğuk bir banyo yapmak veya belirtilerin görüldüğü bölgeye soğuk ve ıslak kompres uygulamak kaşıntıyı ve ağrıyı hafifletebilir. Mümkünse hayatınızdaki stresi azaltmaya çalışın.

• İnceleyin: Depresyon Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Zona Hastalığı İçin Evde Yapılabilecek Kür Tarifi

Malzemeler
1 Su bardağı su
5-6 adet karabaş otu
1 Tutam melisa otu

Kaynayan 1 su bardağı suya 5-6 adet karabaş otu ile birlikte 1 tutam melisa otu ekleyin. Ortalama 7 dakika boyunda bekleyip süzün. Ilıyınca her gün akşam yemeğinden 2 saat sonra için. Bu kür taze hazırlanmalıdır. (Kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler bu kürü uygulamamalıdır.)